* Οδοιπορικό στην ''πατρίδα''...

ΑΓ. ΒΗΣΣΑΡΙΩΝ (ΔΟΥΣΙΚΟ) Το ιστορικό χωριό του Αγίου Βησσαρίωνα (230 μ. υψ) απέχει δύο χιλιόμετρα από την Πύλη. Το χωριό οφείλει το παλιό του όνομα «Δούσικο» σε ένα ενδημικό του τόπου είδος βαλανιδιάς με το (σλαβικό) όνομα Ντούσκο ή Ντουσκάρι. Ο πρώτος κάτοικος του χωριού φαίνεται εγγεγραμμένος από το 1832..Το Δούσικο, χτισμένο δίπλα στον Πορταϊκό ποταμό, διαθέτει πολύ υγιεινό κλίμα, το οποίο απολαμβάνουν οι 775 κάτοικοί του , γεωργοί και κτηνοτρόφοι ως επι το πλείστον. Σε μικρή απόσταση από το χωριό βρίσκεται το δάσος «Λάκκα της Στεφανής» και το εκτροφείο θηραμάτων του Κόζιακα. Οι κοντινότερες κορυφές του Κόζιακα είναι η Κρανιά (1100 m) και η Φουρκέτσα (500 m). Ένας νερόμυλος, ο Νιζερός, σώζεται 2 χλμ. από το χωριό καθώς και οι βρύσες Ψηλές Βρύσες, Γιαννάκη Βρύση και Γαβριήλ Βρύση. Η τελευταία συνδέεται με το χωριό με παλιό μονοπάτι, σ’ όλο το μήκος του οποίου συναντά κανείς πέτρινες κατασκευές. Ωραίος χώρος για αναψυχή, είναι το λιβάδι Ντάρα.
Το χωριό συνδέθηκε με την περίφημη μονή του Σωτήρος των Μεγάλων Πυλών,(Μονή Δούσικου ή Αγίου Βησσαρίωνα) που βρίσκεται σε απόσταση 5 χλμ. με νέο ασφαλτοστρωμένο δρόμο. Σαν μικρό φρούριο ετούτο το ανακαινισμένο πλέον μοναστήρι κρατάει την αγιορείτικη παράδοση μη επιτρέποντας την είσοδο σε γυναίκες. Η μικρή σημερινή μοναστική κοινότητα δεν συγκρίνεται με εκείνη των 210 μοναχών του παρελθόντος. Άλλωστε, τα δεκάδες κελιά κατανεμημένα σε τρεις ορόφους γύρω από το καθολικό της μονής μιλούν από μόνα τους για το παρελθόν.
Με τον Κόζιακα να δεσπόζει πάνω από το μικρό πλάτωμα της μονής και τη θέα στον κάμπο να ξεκουράζει το μάτι, ο Άγιος Βησσαρίωνας έχτισε τη μονή στα 1530 και δεν έφτιαξε παράθυρα, ούτε κανονική είσοδο. Μια αρθρωτή ξύλινη σκάλα κατέβαινε από το μοναδικό τότε μπαλκόνι και όσοι δεν μπορούσαν να τη χρησιμοποιήσουν έμπαιναν μέσα στο δίχτυ. Μόλις στα 1940 άνοιξαν τα πρώτα παράθυρα στο μοναστήρι και τα 1962 φτιάχτηκε η κανονική είσοδος στο πλάι.
Τώρα έξω από τον χώρο της μονής έχει φτιαχτεί και μια μικρή εκκλησία.για τις γυναίκες που φτάνουν μέχρι εκεί για να προσκυνήσουν.
Ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια υπάρχουν στην Πύλη, σημείο στρατηγικό για ημερήσιες εκδρομές προς Ελάτη (17 km),Περτούλι (40 km), Λίμνη Πλαστήρα (29 km ), Τρίκαλα (18 km), Μετέωρα (38 km), Λάρισα (80 km)। Η Πύλη ευρίσκεται από Θεσ/νίκη και Αθήνα 260 και 360 km αντίστοιχα.