Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011

*. Η Μονή του Ζυγού (Φραγκόκαστρο).-

Ουρανούπολη

Ιστορία της Μονής
Με την ανασκαφική έρευνα διαπιστώθηκε ότι η Μονή κτίσθηκε σε θέση όπου προϋπήρχαν εγκαταστάσεις από τον 4ον π.Χ. μέχρι και τον 6ον μ.Χ. αι. Η πρώτη γνωστή αναφορά «του Ζυγού» στην χερσόνησο του Αθω προέρχεται από έγγραφο του 942. Από αυτήν αντιλαμβανόμεθα ότι επρόκειτο για βασικό τοπογραφικό σημείο αναφοράς στην περιοχή, πλην όμως δεν διευκρινίζεται αν ήταν τόπος, χωριό ή μονή.




Το 958 ο όσιος Αθανάσιος, ο μετέπειτα ιδρυτής της Μεγίστης Λαύρας, «γίνεται προς τώ Ζυγώ ούτω καλουμένω», όπου άρχισε την αθωνική άσκησή του υποτασσόμενος σε γέροντα ασκητή της περιοχής. Από έγγραφο του 991 συμπεραίνουμε ότι είχε ιδρυθή ήδη τότε η Μονή του Ζυγού, για την οποία όμως η πρώτη σαφής μαρτυρία είναι μόλις του 996.







Κατά τον 11ον αιώνα η Μονή ήταν μία από τις σημαντικότερες αθωνικές Μονές, αλλά η ευπρόσβλητη θέση της δίπλα στην θάλασσα, κοντά σε χωριά και σε δρόμους, φαίνεται ότι δημιούργησε πολύ ενωρίς τις προϋποθέσεις για την εγκατάλειψή της. Το 1199 χαρακτηρίζεται «έρημη» και παραχωρήθηκε από τον Αλέξιο Γ΄ Αγγελο ως μετόχιο στην επανασυσταθείσα, τότε, Μονή του Χελανδαρίου.




Γύρω στο 1206, φαίνεται ότι εγκαταστάθηκε στο κάστρο του Ζυγού ένας Φράγκος άρχοντας με τους στρατιώτες του, ο οποίος εξορμούσε από εκεί και λεηλατούσε το Άγιον Όρος, ώσπου, περί το 1211, με παρέμβαση του Πάπα της Ρώμης εκδιώχθηκε από την περιοχή. Γι’ αυτόν τον λόγο τα ερείπια της Μονής είναι γνωστά σήμερα ως «Φραγκόκαστρο».




 Μετά την απομάκρυνση του Φράγκου (η οποία πρέπει να ήταν βίαιη, με καταστροφικές συνέπειες για τα κτήρια) το μοναστηριακό συγκρότημα επανήλθε στην μετοχιακή του χρήση και παρέμεινε στην κατοχή της Μονής Χελανδαρίου μέχρι το δεύτερο μισό του 15ου αιώνος, όταν μεταβιβάσθηκε στην Μονή Βατοπαιδίου, από την οποία απαλλοτριώθηκε το 1924. Παράλληλα με την μεταβίβαση άρχισε και η καθιέρωση της νέας οριογραμμής του Αγίου Όρους, η οποία ισχύει μέχρι σήμερα, αφήνοντας εκτός του προνομιακού εδάφους τα ερείπια της Μονής Ζυγού.


πηγή