Δευτέρα 16 Αυγούστου 2010

*. Ευρωπαϊκή Σηψιγονία.-

Αναδημοσίευση από το αρχείο της www.melinet.gr




Ευρωπαϊκή Σηψιγονία

- Είναι ασθένεια μικρότερης σημασίας από την Αμερικάνικη Σηψιγονία
-Υπάρχει σε αρκετά μελισσοκομεία.
- Δεν την βλέπουμε συχνά επειδή:
α) Τα μολυσμένα μελίσσια απομακρύνουν έγκαιρα τις μολυσμένες προνύμφες.
β) Η «προληπτική» θεραπεία με αντιβιοτικά για την αντιμετώπιση της Α.Σ. δεν
επιτρέπει την εκδήλωσή της
γ) Αποδίδουμε τα λιγοστά συμπτώματα, όπως παρουσία διάσπαρτου γόνου, στη
βαρρόωση.

Παθογόνο αίτιο
- O Melissococus plouton
Δεν είναι σπορογόνο αλλά είναι ανθεκτικό βακτήριο

Υπάρχουν μορφές Ε. Σ. που οφείλονται σε άλλα μικρόβια
- Όπως: o Streptococcus faecalis
το Bacterium evrydicaeο Bacillus alvei
Συμπτώματα
Τα βλέπουμε συνήθως στον ασφράγιστο γόνο
- Διάσπαρτος γόνος
-Δυσάρεστη οσμή
- Προνύμφες ηλικίας 3-4 ημερών νεκρές έχουν φύγει από την κεντρική θέση
του κελιού και είναι ανασηκωμένες στα πλάγια τοιχώματα.
-Έχουν χρώμα κιτρινωπό μέχρι καστανό
- Το σώμα τους είναι ζαρωμένο και ξεχωρίζουν κάτω από το δέρμα οι τραχείες,
- Όταν αποξηρανθούν δεν προσκολλούνται σταθερά στα τοιχώματα του κελιού
- Σπάνια βλέπουμε συμπτώματα και στο σφραγισμένο γόνο।
Eπιδημιολογία

- Η ασθένεια είναι δυνατό να υπάρχει σ' ένα μελίσσι με την υποκλινική μορφή,
στη συνέχεια να υποτροπιάσει, να εμφανισθεί με την οξεία μορφή και μετά να
υποχωρήσει και πάλι ή ακόμη το μελίσσι να αυτοϊαθεί.
- Υπάρχει μία ισορροπία μεταξύ της ανάπτυξης του Μ. pluton και της
εξάλειψής του από τις καθαρίστριες μέλισσες. Όταν οι καθαρίστριες
προλαβαίνουν και πετούν έξω από την κυψέλη τις μολυσμένες προνύμφες, η
μόλυνση διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα και δεν εμφανίζονται κλινικά
συμπτώματα. Αν η ισορροπία αυτή διαταραχθεί υπέρ του παθογόνου
παράγοντα, η ασθένεια εκδηλώνεται
Μετάδοση της ασθένειας

- Μέσα στην κυψέλη:
- με τις καθαρίστρες μέλισσες που μεταφέρουν τον παθογόνο παράγοντα από τα
μολυσμένα κελιά στις υγιείς προνύμφες.
- με την εκτροφή γόνου σε μολυσμένες κηρήθρες.
- Στο μελισσοκομείο
- με τη λεηλασία και την παραπλάνηση.
- με την ανταλλαγή κηρήθρων

Διάγνωση
- Στηρίζεται στα συμπτώματα της ασθένειας που εκδηλώνονται στον
ασφράγιστο γόνο.
- Πρέπει να γνωρίζουμε τη μορφολογία των υγιών προνυμφών από αυτή των
ασθενών ή νεκρών.
- Οι υγιείς προνύμφες είναι τοποθετημένες στον πυθμένα του κελιού, το σώμα
τους είναι εύρωστο και λίγο ή πολύ περιεστραμμένο, ανάλογα με την ηλικία
τους. Ο διαχωρισμός των δακτυλίων είναι εμφανής, οι τραχείες όμως δε
διακρίνονται.
- Πρέπει επίσης να μπορούμε να διακρίνομε την Ευρωπαϊκή από την
Αμερικάνικη Σηψιγονία. Επειδή τα μέτρα που παίρνουμε για την
αντιμετώπισή τους είναι διαφορετικά.

Αντιμετώπιση της ασθένειας

- Η αντιμετώπιση της Ευρωπαϊκής σηψιγονίας είναι πιο εύκολη από αυτή της
Αμερικάνικης. Δεν είναι αναγκαία ούτε η θανάτωση μελισσιών ούτε η
καταστροφή μελισσοκομικού υλικού. Σε περιπτώσεις περιορισμένης
μόλυνσης τα μελίσσια συχνά αυτοθεραπεύονται.
- Άσχετα όμως με αυτό ο μελισσοκόμος πρέπει να επεμβαίνει και να βοηθά τα
μελίσσια του να ιαθούν ταχύτερα.

Θεραπεία

Θεραπεία χωρίς φάρμακα
- Συστηματικός έλεγχος του μελισσοκομείου και έγκαιρο εντοπισμό των
άρρωστων μελισσιών. Συνένωση των αδύνατων μελισσιών ή ενίσχυση με
γόνο από υγιή μελίσσια
- Άμεση διακοπή της ωοτοκίας, με θανάτωση τωνβασιλισσών και αντικατάσταση τους με βασιλικά κελιά από υγιή μελίσσια। Η διακοπή της ωοτοκίας δίνει τη δυνατότητα στο μελίσσι, να καθαρίσει τα κελιά με τις μολυσμένες προνύμφες και να αυτοϊαθεί. Τροφοδότηση των
μολυσμένων μελισσιών με σιρόπι.
- Απολύμανση των μολυσμένων κηρήθρων με νερό Javel* ή οξείδιο του
αιθυλενίου**.

Θεραπεία με αντιβιοτικά

Η ασθένεια είναι δυνατό να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά με συνδυασμό
χορήγησης αντιβιοτικών και απολύμανση των μολυσμένων κηρήθρων.
Για να αποφευχθεί η μόλυνση του μελιού με κατάλοιπα του αντιβιοτικού, η
θεραπεία σταματά 45 ημέρες πριν το μελίσσι αρχίζει να αποθηκεύει μέλι.

Προσοχή!
Αν δεν δοθεί άδεια από τον ΕΟΦ για την κυκλοφορία συγκεκριμένων αντιβιοτικών ως ειδικών μελισσοφαρμάκων, κανένα αντιβιοτικό δεν πρέπει να χορηγείται στα μελίσσια.

Του καθηγητού,
της Κτηνιατρικής Σχολής
του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Βασίλη ΛΙΑΚΟΥ.

ΠΗΓΗ:www.melinet.gr

*Javelle νερό ή νερό Javel, υδατικό διάλυμα υποχλωριώδους νατρίου ή καλίου, Γαλλική πόλη της Javelle (τώρα μέρος του Παρισιού) και ήταν η πρώτη χημική χλωρίνη, που παράχθηκε από αέριο χλώριο που διέρχονται μέσω του νερού σε λύση του καλίου(ανθρακικό κάλιο)। Μετά την εφεύρεση του ασβέστη το νερό Javelle , μερικές φορές παράγεται από την αντίδραση ασβέστη με ανθρακικό νάτριο ή κάλιο (ανθρακικό νάτριο). Τώρα συνήθως το διάλυμα υποχλωριώδους νατρίου, χρησιμοποιηται σε λεύκανση και ως απολυμαντικό.-

**Το οξείδιο αιθυλενίου ταξινομείται ως καρκινογόνο στους ανθρώπους από τη Διεθνή Επιτροπή αντικαρκινικού αγώνα (IARC).-

Τετάρτη 11 Αυγούστου 2010

*. Αμερικάνικη Σηψιγονία.-

Αναδημοσίευση από το αρχείο της www.melinet.gr
Αμερικάνικη Σηψιγονία.



Παθογόνο αίτιο. Η ασθένεια οφείλεται σε ένα μικρόβιο, το βακτήριο Paenibacillus larvae larvae.
Το βακτήριο αυτό είναι πολύ επικίνδυνο, επειδή παράγει σπόρους οι
οποίοι είναι πολύ ανθεκτικοί και παραμένουν ζωντανοί στις κηρήθρες,
μέσα στις νεκρές προνύμφες, επί 35 χρόνια και πλέον
Οι σπόροι αντέχουν στο βρασμό
- Στο νερό 15 λεπτά,
- Στο μέλι 20 λεπτά.
Οι κηρήθρες στην πράξη δεν απολυμαίνονται με κανένα απολυμαντικό

Επιδημιολογία (Μετάδοση της ασθένειας)

Η μετάδοση και η διασπορά της ασθένειας μέσα στο μελίσσι και έξω από
αυτό, γίνεται μόνο με τη μεταφορά σπόρων, από τις νεκρές προνύμφες, σε
νεαρές υγιείς προνύμφες.
Η προνύμφη είναι ευαίσθητη και μολύνεται μόνο στις πρώτες 24 ώρες της
ζωής της, η ανάπτυξη του βακίλου αρχικά είναι πολύ βραδεία και η προνύμφη
αναπτύσσεται φυσιολογικά μέχρι την ώρα που θα σφραγισθεί το κελί.
Στη συνέχεια όταν η προνύμφη φτάσει στο στάδιο της ηρεμίας
(προχρυσαλίδας), ο βάκιλος πολλαπλασιάζεται ραγδαία.
Στο στάδιο αυτό η προνύμφη πεθαίνει, οι ιστοί της μετατρέπονται σε μια
ιξώδη μάζα και ο βάκιλος σπορογονεί।

Μετάδοση της ασθένειας μέσα στην κυψέλη.
Γίνεται με με τις καθαρίστριες, οι οποίες μολύνουν τα στοματικά τους μόρια με
σπόρους, στην προσπάθειά τους να απομακρύνουν είτε τις ιξώδεις μάζες των
πρόσφατα νεκρών προνυμφών, είτε τα σηψιγονικά λέπια που υπάρχουν στις κηρήθρες
των μολυσμένων μελισσιών. Οι καθαρίστριες, που ταυτόχρονα είναι και παραμάνες,
μεταφέρουν στη συνέχεια τους σπόρους στις νεαρές προνύμφες μαζί με το βασιλικό
πολτό που τους προσφέρουν.
Τις πρώτες 20-30 ημέρες μετά τη μόλυνση, η μετάδοση της ασθένειας είναι σχετικά
αργή. Στη συνέχεια όμως αφού μολυνθούν αρκετά κελιά, η εξάπλωση της ασθένειας
μέσα στα περισσότερα μελίσσια είναι ραγδαία.

Μετάδοση της ασθένειας εκτός κυψέλης
Στο ίδιο ή σε γειτονικά μελισσοκομία η ασθένεια μεταδίδεται:
Χωρίς την παρέμβαση του μελισσοκόμου με:
- Τη λεηλασία. Οι λεηλάτριες μέλισσες μαζί με το μέλι που παίρνουν από τα
εξασθενισμένα από την ασθένεια μελίσσια, μεταφέρουν και τους σπόρους του
βακίλου που υπάρχουν στο μέλι.
- Την παραπλάνηση μολυσμένων μελισσών.
Με την παρέμβαση του μελισσοκόμου με:
- Την ανταλλαγή (προσθήκη) πλαισίων με μολυσμένο γόνο ή μέλι.
- Τη διασπορά (μοίρασμα) μολυσμένων κηρήθρων, μετά τον τρύγο
- Το μόλυνση κηρήθρων από μολυσμένο μελιτοεξαγωγέα
- Τη σύλληψη μολυσμένων αφεσμών.
- Την τροφοδότηση με μολυσμένο μέλι άγνωστης προέλευσης
Σε μεγαλύτερες αποστάσεις η ασθένεια μεταδίδεται με:
- Τις μεταφορές μολυσμένων μελισσιών
- Την αγοραπωλησία μολυσμένων υλικών (Κηρήθρες- Κυψέλες)
- Την αγοραπωλησία μολυσμένων μελισσοτροφών

Ευαίσθητα και ανθεκτικά μελίσσια
Δεν είναι όλα τα μελίσσια το ίδιο ευαίσθητα στην ασθένεια. Υπάρχουν μελίσσια τα
οποία διαθέτουν αμυντικούς μηχανισμούς, με τους οποίους περιορίζουν
αποτελεσματικά την επέκταση της ασθένειας. Οι μηχανισμοί αυτοί είναι:
1. Η ικανότητα πρώιμης αναγνώρισης των άρρωστων προνυμφών, από τις
εργάτριες, πριν αρχίσει η σπορογονία του βακίλου.
2. Η ταχεία απομάκρυνσης των μολυσμένων προνυμφών και
3. Η πιθανή παρουσία αντιβιοτικών ουσιών, μέσα στην τροφή των
προνυμφών, που δεν επιτρέπει την ανάπτυξη του βακίλου.
Τα ανθεκτικά μελίσσια είναι λίγα στον αριθμό σε κάθε μελισσοκομείο. Είναι όμως δυνατό να αυξηθούν μετά από επιλογή.

Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της Α. Σ. παρατηρούνται μόνο στο σφραγισμένο γόνο
Γενικά συμπτώματα
1. Δυσάρεστη οσμή
2. Διάσπαρτος γόνος. Σφραγισμένα και ασφράγιστα κελιά ανακατεμένα.
3. Τρύπες και σχισμές στα σφραγίσματα
4. Βυθισμένα σφραγίσματα με βαθύτερο χρώμα
Ειδικά συμπτώματα που χαρακτηρίζουν μόνο την Α. Σ.
5. Η θετική δοκιμή του σπίρτου. Έτσι ονομάζεται ο σχηματισμός ιξώδους
κλωστής μήκους 3-8 εκατοστών κατά την προσπάθεια εξαγωγής της νεκρής
προνύμφης.
6. Η ύπαρξη σηψιγονικών λεπιών. Σηψιγονικό λέπι είναι το σκούρο καστανό
αποξηραμένο πτώμα της νεκρής προνύμφης, το οποίο προσκολλάται σταθερά
στα τοιχώματα του κελιού και δεν διακρίνεται από αυτά.
7. Η παρουσία «γεφυρών». Γέφυρα ονομάζεται μια λεπτή καστανή κλωστή,
που παρατηρείται στο μέσο του κελιού και συνδέει το κάτω με το επάνω
τοίχωμα του. Παρατηρείται στις περιπτώσεις που κάποιες προνύμφες
προλαβαίνουν να νυμφωθούν. Είναι η αποξηραμένη προβοσκίδα της νεκρής
νύμφης, που κόλλησε στο επάνω τοίχωμα του κελιού και αποξηράνθηκε.



Διάγνωση

* Κλινική εύκολη, τα συμπτώματα είναι παθογνωμονικά
*Εργαστηριακή απαιτείται μόνο για περιστατικά σύμμεικτης μόλυνσης

Αντιμετώπιση

Ι. Γενική σχολαστική επιθεώρηση
ΙΙ. Απομάκρυνση των μολυσμένων μελισσιών
ΙΙΙ. Καταστροφή ή θεραπεία των μολυσμένων μελισσιών
ΙV. Προληπτική θεραπεία των ύποπτων μόλυνσης μελισσιών

Θεραπεία


1. Διπλή μετάγγιση
2. Διπλή μετάγγιση και χορήγηση αντιβιοτικών
3.Θεραπεία με αντιβιοτικά
Παρατήρηση
1. Αυτή τη στιγμή δεν κυκλοφορούν αντιβιοτικά εγκεκριμένα ως μελισσοφάρμακα.
- Αν δεν εγκριθούν αντιβιοτικά για μελισσοκομική χρήση, δεν είναι δυνατή η χρήση τους στην κυψέλη.
- Η πιθανή ανεύρεση καταλοίπων αντιβιοτικών στο μέλι, θα έχει ως άμεση συνέπεια
την δέσμευση και την καταστροφή των μολυσμένων ποσοτήτων.
2. Σε μελίσσια με φανερά συμπτώματα Αμερικάνικης σηψιγονίας δεν πρέπει να γίνεται θεραπεία με αντιβιοτικά.
Απολύμανση
* Οι κηρήθρες
δεν είναι δυνατό να απολυμανθούν, πρέπει να καίγονται ή να λιώνονται στο ζεστό
νερό και ποτέ στον κηροτίκτη.
* Οι κυψέλες απολυμαίνονται
- Με υγρή θερμότητα. Οι κυψέλες βυθίζονται στο βραστό νερό για 15 λεπτά.
- Με το φλόγιστρο. Καίγονται μέχρι το ξύλο να αποκτήσει καστανό χρώμα.

Βασίλης ΛΙΑΚΟΣ.
Καθηγητής,
Κτηνιατρικής Σχολής
του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

ΠΗΓΗ:www.melinet.gr

Τρίτη 10 Αυγούστου 2010

*. Ο κηρόσκορος.-

Αναδημοσίευση από το αρχείο της www.melinet.gr





• Ο κηρόσκορος είναι ο σημαντικότερος εχθρός της μέλισσας.
• Κάθε χρόνο καταστρέφει μεγάλο αριθμό κηρήθρων,
• είτε στις αποθήκες, όπου φυλάγονται για να χρησιμοποιηθούν όταν χρειασθεί,
• είτε στα εξασθενισμένα από διάφορες αιτίες μελίσσια.
• Το πιο σημαντικό είδος η Galleria melonella, ο μεγάλος κηρόσκορος. Eίναι
μια πεταλούδα που έχει μήκος 7-17mm.
• Λιγότερο σημαντική είναι μια μικρότερη πεταλούδα η Achroia grisella ή
μικρός κηρόσκορος.
Η Galleria mellonella είναι δραστήρια από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο ή και
αργότερα.
Οι ωχρόλευκες προνύμφες της ανοίγουν στοές στην κηρήθρα κοντά στο μέσο
διάφραγμα, όπου τρέφονται και μεγαλώνουν προστατευμένες από τις μέλισσες. Κάθε
προνύμφη ανοίγει τη δική της στοά. Καλύπτουν τις στοές μ' ένα αραχνούφαντο
μεταξένιο ιστό, που αφήνουν πίσω τους. Επάνω στον ιστό βρίσκονται κολλημένα τα
κόπρανά τους.
Η προνύμφη για να αναπτυχθεί έχει ανάγκη από πρωτεϊνούχες τροφές, που τις
βρίσκει στη γύρη, στα κουκούλια και στα υπολείμματα της τροφής του γόνου, που
υπάρχουν στις παλιές μαύρες κηρήθρες. Για το λόγο αυτό δείχνει ιδιαίτερη προτίμηση
σ' αυτές, ενώ προσβάλλει πολύ λίγο τις φρεσκοκτισμένες.
• Η Galleria προσβάλλει όλα τα μελίσσια.. Στα δυνατά οι εργάτριες
εντοπίζουν τις προνύμφες, και τις σκοτώνουν.
• Οι προκαλούμενες απώλειες είναι ασήμαντες και συνήθως δε γίνονται
αντιληπτές.
• Μερικές φορές στην περιφέρεια κάποιων κηρήθρων με σφραγισμένο γόνο,
είναι δυνατό να παρατηρηθούν λίγα αποσφραγισμένα κελιά στη σειρά, που
περιέχουν νεκρές νύμφες σε διάφορα στάδια εξέλιξης.
• Στα άρρωστα και τα αδύνατα μελίσσια αντίθετα, oι απώλειες είναι σημαντικές
και τα συμπτώματα χαρακτηριστικά.
• Ο περιορισμένος αριθμός των μελισσών δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις
πολυάριθμες προνύμφες της G. melonella. Ανενόχλητες αυτές ανοίγουν στοές
προς κάθε κατεύθυνση. Καταστρέφουν τις κηρήθρες και τις προμήθειες,
παρενοχλούν το μελίσσι, και προκαλούν μεγάλες ή μικρές απώλειες στο γόνο.
• Με τις στοές που ανοίγουν στο σφραγισμένο γόνο, καταστρέφουν τα κελιά και
προκαλούν το θάνατο των νυμφών σε διάφορα στάδια νύμφωσης.
• Πολλές από τις νύμφες στα κελιά αυτά ενηλικιώνονται, αποσφραγίζουν το
κελί τους. αλλά δεν κατορθώνουν να βγουν απ’αυτό.

Απώλειες στις αποθηκευμένες κηρήθρες

• Στις κυψέλες που έχασαν για οποιαδήποτε αιτία τον πληθυσμό τους, κυρίως
όμως στις αποθήκες, που φυλάσσονται οι κηρήθρες που δε χρησιμοποιούνται,
η Galleria προκαλεί κάθε χρόνο μεγάλες καταστροφές.
• Αν δεν παρθούν προληπτικά μέτρα ή αυτά είναι ανεπαρκή, η καταστροφή
είναι πολύ γρήγορη.

Καταπολέμηση του κηρόσκορου στο μελίσσι

• Διατηρούμε δυνατά μελίσσια. Καταπολεμούμε τις ασθένειες και εξαλείφουμε
κάθε αιτία, που μπορεί να προκαλέσει την εξασθένιση του μελισσιού.
• Αφαιρούμε από το μελίσσι τις κηρήθρες που δεν καλύπτονται από μέλισσες.
• Απομακρύνουμε τις παλιές κηρήθρες, καθαρίζουμε συχνά τον πυθμένα της
κυψέλης και στοκάρουμε τις σχισμές και τις χαραμάδες.
• Αντικαθιστούμε τις βασίλισσες, σε μελίσσια που μας φαίνονται ιδιαίτερα
ευαίσθητα στον κηρόσκορο, με άλλες από ανθεκτικότερα.
• Μετά την ανακάλυψη της δυνατότητας καταπολέμησης του κηρόσκορου με
την τοξίνη του Βacillus thurigensis, που είναι αβλαβής για τις μέλισσες, είναι
δυνατό να ψεκάσουμε τις προσβλημένες κηρήθρες με υδατικό διάλυμα του
σκευάσματος Β-401.

Μέτρα προστασίας των αποθηκευμένων κηρήθρων

• Οι κηρήθρες που δε χρησιμοποιούνται, πρέπει να αποθηκεύoνται σε καθαρές
αποθήκες, με καλό αερισμό, χωρίς υγρασία και με χαμηλή θερμοκρασία..
• Αν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι μεγαλύτερη των 17C, οι
κηρήθρες πρέπει να προστατευθούν με φυσικές ή βιολογικές μεθόδους ή με
χημικά μέσα

Καταπολέμηση του κηρόσκορου στο μελίσσι

• Διατηρούμε δυνατά μελίσσια. Καταπολεμούμε τις ασθένειες και εξαλείφουμε
κάθε αιτία, που μπορεί να προκαλέσει την εξασθένιση του μελισσιού.
• Αφαιρούμε από το μελίσσι τις κηρήθρες που δεν καλύπτονται από μέλισσες.
• Απομακρύνουμε τις παλιές κηρήθρες, καθαρίζουμε συχνά τον πυθμένα της
κυψέλης και στοκάρουμε τις σχισμές και τις χαραμάδες.
• Αντικαθιστούμε τις βασίλισσες, σε μελίσσια που μας φαίνονται ιδιαίτερα
ευαίσθητα στον κηρόσκορο, με άλλες από ανθεκτικότερα.
• Μετά την ανακάλυψη της δυνατότητας καταπολέμησης του κηρόσκορου με
την τοξίνη του Βacillus thurigensis, που είναι αβλαβής για τις μέλισσες, είναι
δυνατό να ψεκάσουμε τις προσβλημένες κηρήθρες με υδατικό διάλυμα του
σκευάσματος Β-401.

Μέτρα προστασίας των αποθηκευμένων κηρήθρων

• Οι κηρήθρες που δε χρησιμοποιούνται, πρέπει να αποθηκεύoνται σε καθαρές
αποθήκες, με καλό αερισμό, χωρίς υγρασία και με χαμηλή θερμοκρασία..
Αν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι μεγαλύτερη των 17C, οι
κηρήθρες πρέπει να προστατευθούν με φυσικές ή βιολογικές μεθόδους ή με
χημικά μέσα

Προστασία των κηρήθρων με φυσικές μεθόδους

α) Απολύμανση σε θερμοθαλάμους.
• Έκθεση των κηρήθρων επί 80’ λεπτά στους 46C καταστρέφεί όλα τα στάδια
ανάπτυξης του εντόμου. Στους 49C αρκούν μόνο 40 λεπτά. Ο χρόνος έκθεσης
υπολογίζεται από τη στιγμή που η θερμοκρασία φτάνει στους απαιτούμενους
βαθμούς.
• Η μέθοδος είναι δυνατό να εφαρμοσθεί σε θερμοθαλάμους με ρυθμιζόμενη
και ομοιόμορφη θερμοκρασία σ’ όλο το χώρο. Για την αποφυγή δημιουργίας
περιοχών με υψηλότερη θερμοκρασία, είναι αναγκαία η παρουσία ανεμιστήρα
που θέτει σε κυκλοφορία τον αέρα.
Το κερί λειώνει στους 64 C, σε θερμοκρασίες όμως μεταξύ 49 και 64C οι
κηρήθρες μαλακώνουν και τα κελιά είναι δυνατό να παραμορφωθούν. Για
τους παραπάνω λόγους είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείται η θερμοκρασία
των 46C και οι κηρήθρες να χειρίζονται με προσοχή. Τα πλαίσια
τοποθετούνται στο θερμοθάλαμο στοιβαγμένα κανονικά μέσα σε πατώματα
και δεν αφαιρούνται από εκεί πριν κρυώσουν. Απολυμαίνονται μόνο άδειες ή
με πολύ λίγο μέλι κηρήθρες .
β) Απολύμανση σε χαμηλές θερμοκρασίες.
• Οι χαμηλές θερμοκρασίες καταστρέφουν όλα τα στάδια του εντόμου. Όσο
χαμηλότερη είναι η θερμοκρασία τόσο μειώνεται ο χρόνος έκθεσης της
κηρήθρας σ' αυτή.
• Στη θερμοκρασία των -12C απαιτείται έκθεση επί 3 ώρες.
• Στη θερμοκρασία των -7C απαιτείται έκθεση επί 4,5 ώρες
• Στη θερμοκρασία των 0C απαιτείται έκθεση επί 4 ημέρες.
• Στη θερμοκρασία των +5C απαιτείται έκθεση επί 10 ημέρες।
• Οι κηρήθρες πρέπει να χειρίζονται με προσοχή γιατί στις πολύ χαμηλές
θερμοκρασίες καθίστανται εύθραυστες και καταστρέφονται εύκολα.
• Οι κηρήθρες που έχουν απολυμανθεί με οποιοδήποτε τρόπο, για να
προφυλαχθούν στη συνέχεια πρέπει να τοποθετηθούν σε χώρους που δεν
μπορούν να εισέλθουν ενήλικα άτομα (πεταλούδες). Επίσης δεν
τοποθετούνται ποτέ μαζί με κηρήθρες που δεν απολυμάνθηκαν
• Η διατήρηση των απολυμασμένων κηρήθρων σε στεγανούς από τις
πεταλούδες χώρους δεν είναι πάντοτε δυνατή. Για το λόγο αυτό πολλοί
επαγγελματίες προτιμούν να διατηρούν τις κηρήθρες σε χώρους, που η
θερμοκρασία διατηρείται σταθερά στους 10C. Η μέθοδος είναι εύχρηστη και
αποτελεσματική.

Βιολογικές μέθοδοι

• Ψεκασμός των κηρήθρων με διάλυμα σκευασμάτων, που έχουν ως δραστική
ουσία την τοξίνη του Bacillus thurigensis. Τα σκευάσματα B-401 και Certan
είναι αρκετά αποτελεσματικά και προστατεύουν τις κηρήθρες επί 2-4 μήνες,
όταν χρησιμοποιούνται σε κηρήθρες που αποθηκεύονται σε θερμοκρασίες
μικρότερες των 30C. Σε υψηλότερες θερμοκρασίες οι σπόροι του βακίλου
χάνουν γρήγορα τη βιωσιμότητά τους και η αποτελεσματικότητα των
σκευασμάτων μειώνεται.

Χημικά μέσα

Η αντιμετώπιση του κηρόσκορου, για αρκετά χρόνια, στηρίχθηκε παγκόσμια στη
χρήση ατμιζόντων ή καπνογόνων εντομοκτόνων, όπως το παραδιχλωροβενζένιο
το διβρωμιούχο αιθυλένιο, η ναφθαλίνη και άλλα. Η χρήση των οποίων έχει απαγορευθεί, επειδή αφήνουν σημαντικές ποσότητες καταλοίπων στο μέλι.

Τα χημικά μέσα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σήμερα είναι:
α) Το διοξείδιο του άνθρακος
Για την απολύμανση των κηρήθρων με διοξείδιο του άνθρακος απαιτείται
αεριοστεγανός χώρος με θερμοκρασία περίπου 38 C και σχετική υγρασία 50%.
Μέσα στο χώρο αυτό συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακος 98% σκοτώνει όλα
τα στάδια του κηρόσκορου σε 4 ώρες. Εκτός του ότι οι συνθήκες αυτές δεν είναι
εύκολο να πραγματοποιηθούν από μεμονωμένους μελισσοκόμους, το κόστος της
απολύμανσης είναι πολύ υψηλό (Williams 1997).
β) Θείο ( ανυδρίτες του θείου)
Είναι εύκολο στην εφαρμογή και δίνει καλά αποτελέσματα, μόνο αν εφαρμόζεται
κάθε τρεις εβδομάδες, επειδή οι καπνοί του δεν σκοτώνουν τα αυγά. Δοσολογία:
Καίγονται 50-70 γραμμάρια θείου σε χώρο ενός κυβικού μέτρου ή 15 γραμμάρια
σε στοίβα των 6 πατωμάτων.

Βασίλης Λιάκος
Καθηγητής Κτηνιατρικής Σχολής του Α।Π.Θ.
ΠΗΓΗ:www.melinet.gr