*. Ασκοσφαίρωση ( Ascosphaera apis ).

Αναδημοσίευση από το αρχείο της www.melinet.gr






Ασκοσφαίρωση
Οι μελισσοκόμοι γνωρίζουν την ασθένεια με τις ονομασίες:Κιμωλίαση ή Γύψινος γόνος
Παθογόνο αίτιο : Ο ετεροθαλής μύκητας Ascosphaera apis

• Παράγει σπόρια τα οποία είναι κλεισμένα μέσα σε ειδικά όργανα τις κύστες. Τα σπόρια είναι πολύ ανθεκτικά και διατηρούν τη μολυσματικήτους ικανότητα στις μουμιοποιημένες προνύμφες περισσότερο από 15 χρόνια.
  

• Προδιαθέτοντες παράγοντες

Για να εκδηλωθεί η ασκοσφαίρωση, είναι αναγκαία η παρουσία ορισμένων παραγόντων που ευνοούν τη βλάστηση των σπόρων και την ανάπτυξη του μύκητα. Οι σημαντικότεροι απ' αυτούς είναι:
* Η υγρασία
* Η δυσαναλογία ενήλικων μελισσών γόνου
* Η εξασθένιση του μελισσιού
* Άλλα νοσήματα
* Διατροφικοί παράγοντες (Γύρη)
* Η φυλή των μελισσών και το ίδιο το μελίσσι

• Επιδημιολογία

* Η προνύμφη μολύνεται κυρίως με την κατάποση σπόρων μαζί με την τροφή της, είναι όμως δυνατό να μολυνθεί και από την επιφάνεια του σώματος της. Είναι δυνατόν ένα μελίσσι να παραμείνει μολυσμένο για μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς να εκδηλωθούν συμπτώματα της ασθένειας. Όταν υπάρξουν ευνοϊκές συνθήκες, οι σπόροι βλαστάνουν και η ασθένεια εκδηλώνεται.
*Η μετάδοση στα μελίσσια του ίδιου ή γειτονικών μελισσοκομείων, γίνεται με τις παραπλανημένες μέλισσες ή τη λεηλασία, αλλά και με μεταφορά σπορίων από το περιβάλλον. Η τροφοδοσία με γύρη άγνωστης προέλευσης, είναι δυνατό να γίνει αιτία μετάδοσης της ασθένειας. Οι σπόροι παραμένουν ζωντανοί στη γύρη το λιγότερο για ένα χρόνο. Πρέπει να τονισθεί ότι είναι δυνατό σε ένα μελίσσι, να υπάρχει μεγάλος αριθμός σπόρων μέσα στις τροφές και επάνω στις μέλισσες, χωρίς να προκαλεί μόλυνση.

• Συμπτώματα

* Τα συμπτώματα εκδηλώνονται μετά το σφράγισμα του κελιού και μετά την ανόρθωση της προνύμφης.Οι νεκρές προνύμφες έχουν χρώμα ωχρόλευκο, το σώμα τους είναι μαλακό, πλαδαρό και αρχίζει να καλύπτεται από ένα γκριζόλευκο μυκήλιο. Το μυκήλιο καλύπτει αρχικά το οπίσθιο τμήμα της προνύμφης, όπου είναι και πυκνότερο και στη συνέχεια το υπόλοιπο τμήμα του σώματός τους, εκτός από το κεφαλικό άκρο, το οποίο αποξηραίνεται και
παίρνει μορφή κουμπιού. Στη συνέχεια οι προνύμφες ζαρώνουν,αποξηραίνονται και γίνονται σκληρές σαν μικρά κομμάτια κιμωλίας. Οι μουμιοποιημένες προνύμφες έχουν χρώμα άσπρο ή μαύρο. Άσπρο αυτές στις οποίες έχουν αναπτυχθεί μόνο ενός είδους υφές + ή -. Μαύρο αυτές στις οποίες αναπτύχθηκαν και οι δύο υφές και δημιουργήθηκαν κύστες.
* Παρουσία μουμιοποιημένων προνυμφών στον πυθμένα των κυψελών και στην είσοδο της κυψέλης.
* Διάσπαρτος γόνος ανάλογος με το ποσοστό προσβολής.
* Αποσφραγισμένα κελιά με λευκόχρωμο ή σκοτεινόχρωμο περιεχόμενο.
* Προνύμφες μουμιοποιημένες λευκές ή μαύρες που δεν είναι προσκολλημένες στα τοιχώματα του κελιού και παράγουν θόρυβο, σαν παιδική κουδουνίστρα, όταν κουνάμε το πλαίσιο.

• Διάγνωση

* Τα συμπτώματα είναι παθογνωμονικά
(Χαρακτηριστικά της ασθένειας)

• Αντιμετώπιση

* Η αντιμετώπιση της ασκοσφαίρωσης είναι από τα προβλήματα της μελισσοκομίας, που μπορούν να λυθούν οριστικά με μακροπρόθεσμο πρόγραμμα επιλογής ανθεκτικών μελισσιών από τον ίδιο το μελισσοκόμο.
* Αν δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό, απλά αντικαθιστούμε τις βασίλισσες των ευαίσθητων μελισσών, με βασίλισσες από μελίσσια που δεν έχουν συμπτώματα της ασθένειας.

Του καθηγητού,
της Κτηνιατρικής Σχολής
του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Βασίλη ΛΙΑΚΟΥ.

ΠΗΓΗ:www.melinet.gr